Waar blijft ons fosfaat?

De laatste decennia is er een opvallende tendens voor de gehaltes in  rundvee mest. Deze blijven dalen ondanks het mestoverschot. Dit heeft te maken met de verscherpte bemestingsnormen, hierdoor kan er minder bemest worden. Door minder mest op het land ontstaan er lagere gehaltes in het gewas. De koe neemt dit op met als gevolg dat er lagere waardes in de mest ontstaan. Ook zijn melkveehouders tegenwoordig volop bezig om hun voerbenutting te verbeteren waardoor de mineralen in het voer veel beter benut worden en er minder mineralen achter blijven in de mest.

In 2002 bevatte rundveedrijfmest namelijk in totaal 4,4 kilo stikstof per kuub, voor dit jaar is de norm aangepast naar maar 4 kilo per kuub. Wat opvallend is, is dat het drogestof percentage nauwelijks verandert en ook de verhouding totale stikstof ten opzichte van minerale stikstof houdt dezelfde waarde. Ook het fosfaatgehalte daalt, in 2002 bevatte een kuub rundveedrijfmest 1,6 kilo fosfaat, nu wordt met 1,5 kilo gerekend.

Uit de verwerkte resultaten blijkt wel dat er grote verschillen voorkomen. Bijvoorbeeld: voor Ntotaal geldt een gemiddelde van 4 kg, maar in 95 procent van de monsters varieert dit tussen de 2,6 en 5,4 kg per m3. Voor een goed advies is dus een monster van een goed gemixte put noodzakelijk.

Waar een nog grotere daling te zien is, is bij de vleesvarkensdrijfmest. Het stikstof totaal ging iets omlaag naar gemiddeld 7 kg per m3. Fosfaat daalde sinds 2011 van 4,6 naar 3,9 kg per m3 en wat ook heel opvallend is, is de forse daling van de kali. Van 7,2 in 2002 naar 4,7 kg per m3 het afgelopen jaar. Deze daling is mede een reden voor de toenemende noodzaak om bij mais extra kali toe te dienen. Ook in deze mest werd het drogestof percentage hoger, van 9 procent in 2002 naar 10,7 procent in de huidige tabel. Daarin weerspiegelt zich de steeds hogere wordende kosten voor de afzet van mest. Wie drogere mest heeft hoeft minder kuubs af te voeren. Mestscheiding biedt hierbij een goede mogelijkheid. Hoe droger de dikke fractie hoe hoger het fosfaat, hoe minder kuubs mest afgevoerd hoeven te worden. Een andere voordeel is dat de verhouding Stikstof/fosfaat dichter bij elkaar komt liggen waardoor er minder snel een fosfaat gat kan ontstaan. Is er een teveel aan fosfaat en een tekort aan stikstof, gebruik dan juist de dunne fractie met veel stikstof en een laag fosfaat.